3 Sự Thật Về Chạy Marathon: Không Chỉ Là Cuộc Đua Của Ý Chí

Quay lại

3 Sự Thật Về Chạy Marathon: Không Chỉ Là Cuộc Đua Của Ý Chí

“Chạy Marathon bằng tinh thần là đủ có thể hoàn thành cuộc đua”
– Có thật không?

Ở bất kỳ cộng đồng chạy bộ nào nói chung mà chạy Marathon nói riêng, bạn đều sẽ nghe đâu đó những câu chuyện cảm động về những người không tập luyện nhiều nhưng vẫn hoàn thành Half Marathon hoặc Marathon. Họ vượt qua sự đau đớn, sự mệt mỏi, thậm chí có người cán đích trong nước mắt.

Đúng là ý chí con người thật phi thường. Nhưng nếu nhìn ở góc độ sinh lý học thể thao, thì sức mạnh tinh thần – dù quan trọng – không bao giờ là đủ.

Tinh thần giúp bạn tiến xa, nhưng không thay thế được nền tảng thể chất

Không ai phủ nhận vai trò của ý chí trong các cuộc thi chạy cự lì dài như chạy Marathon.
Bạn cần nó để vượt qua những khoảnh khắc muốn bỏ cuộc, vượt qua bước chạy nặng nề, hay đấu tranh với cơn đau đầu gối, căng bắp, nấc thở.

Nhưng việc chạy Marathon gồm các cự ly như 21km (Half) hoặc 42km (Full) – không đơn giản chỉ là chiến thắng tâm lý. Đó là một bài kiểm tra khắt khe của toàn bộ hệ thống sinh lý vận động trong cơ thể.

1. Chạy Marathon là bài kiểm tra toàn diện của cơ thể

Để hoàn thành một cuộc thi chạy Marathon, cơ thể bạn phải vận hành ăn ý giữa nhiều hệ thống:

  • Hệ tim mạch và hô hấp phải cung cấp đủ oxy cho cơ, trong thời gian dài – nghĩa là tim đập đủ mạnh, đủ hiệu quả, không loạn nhịp, không quá tải.

  • Hệ cơ – xương – khớp phải chịu đựng hàng chục nghìn bước chạy – lặp đi lặp lại, có lực nén, có chấn động. Nếu không có nền tảng cơ bắp đủ tốt, áp lực này sẽ đổ lên khớp gối, cổ chân, cột sống.

  • Hệ thần kinh trung ương (CNS) cần ổn định để bạn giữ được dáng chạy, sự phối hợp tay – chân, nhận thức rõ về mệt mỏi – tránh việc… “lì đòn” đến mức ngất.

  • Cân bằng nội môi cũng là yếu tố sống còn. Glycogen, glucose, natri, kali, nước – tất cả đều phải được duy trì thông qua dinh dưỡng hợp lý trước, trong và sau cuộc đua.

  • Hệ thống chuyển hóa năng lượng (aerobic, glycolytic) phải đủ khả năng tái sinh năng lượng ATP suốt 2–5 giờ đồng hồ, không rơi vào trạng thái “hết pin” quá sớm.

Những điều này không thể luyện trong vài ngày, càng không thể kích hoạt chỉ bằng adrenaline hay sự kích động tinh thần.

2. Ý chí giúp bạn về đích – nhưng không miễn nhiễm với rủi ro

Có thể bạn đã nghe:

“Anh A không tập gì nhiều nhưng vẫn chạy hết 21km.”
“Chị B là người mới nhưng chỉ nhờ quyết tâm là có thể hoàn thành chạy Marathon.”

Điều đó không sai – vì con người có khả năng phi thường khi bị đẩy đến giới hạn. Nhưng điều đó cũng không an toàn nếu không có nền thể chất được chuẩn bị kỹ lưỡng.

Khi bạn chỉ dùng tinh thần để “cố gắng vượt qua”, bạn có thể:

  • Đốt cháy hệ thần kinh trung ương (CNS fatigue kéo dài)

  • Dẫn đến các chấn thương chéo dây chằng, viêm gân, viêm mạc xương

  • Mất cân bằng điện giải, hạ natri, tụt đường huyết – dễ dẫn đến ngất, sốc nhiệt hoặc co giật

  • Gây chấn động lên hệ tim mạch nếu không kiểm soát được nhịp tim liên tục ở zone 4–5

Ý chí giúp bạn hoàn thành. Nhưng cái giá phải trả có thể kéo dài nhiều tuần – hoặc nhiều tháng.

Giải Lake Biwa Mainichi Marathon (hay Biwako Mainichi Marathon), giải chạy Marathon lâu đời nhất của Nhật Bản
Giải Lake Biwa Mainichi Marathon (hay Biwako Mainichi Marathon), giải chạy Marathon lâu đời nhất của Nhật Bản. Nguồn: Chay365.com

Trong một bài báo của Vnexpress: “Những rủi ro tiềm ẩn khi chạy theo trào lưu Marathon”. Anh Hưng Võ – runner kiêm HLV CLB chạy Garmin đưa ra nhận định: “Marathon là môn siêu bền, đòi hỏi tích lũy trong thời gian dài. Chỉ khi đạt một mức thay đổi nhất định về tim mạch, cơ bắp, xương khớp… mới có thể thi đấu môn này thường xuyên”.

Theo anh, nhiều người mới nhập môn chạy bộ đang bị cuốn theo những danh xưng, tên gọi, sự hào nhoáng của huy chương, giấy chứng nhận…. dẫn đến thiếu tìm hiểu và xây dựng nền tảng, điều tiết cơ thể trong lúc tập luyện, thi đấu. “Chúng ta có thể gắng sức để đạt một cột mốc về số kilomet, tốc độ trong vài tháng, nhưng không có nghĩa là cơ thể đã đồng bộ hóa thể chất để đáp ứng áp lực vận động trong chạy dài. Đồng nghĩa, cơ thể có nguy cơ quá tải, mất kiểm soát, về lâu dài gặp chấn thương hoặc bệnh lý”, anh nói thêm.

3. Vậy cần gì để chạy Marathon an toàn và hiệu quả?

Bí mật không đến từ một ngày bạn “cảm thấy sẵn sàng” – mà đến từ quá trình chuẩn bị nhất quán.

  • Giáo án luyện tập: cần phân bổ đều sức bền nền (aerobic base), các buổi tempo, bài chạy dài, phục hồi, thậm chí là các ngưỡng kỵ khí và taper đúng thời điểm.

  • Pacing strategy: không chạy theo cảm xúc, mà theo kế hoạch cụ thể từng mốc (km), từng nhịp tim hoặc power zone.

  • Dinh dưỡng và bổ sung: nạp đúng lúc – đúng thứ – đúng lượng. Không chờ “khát mới uống, đói mới ăn”.

  • Tinh thần kỷ luật: ý chí quan trọng không phải để “bứt phá ấn tượng”, mà để kiên trì từng buổi tập, từng giấc ngủ, từng lần phục hồi đúng cách.

4. Kết luận

Chạy Marathon không phải là nơi để bạn chứng minh mình lì hơn người khác.
Nó là nơi để bạn biểu diễn một cơ thể đã được huấn luyện khoa học, một tinh thần biết điều tiết và tôn trọng giới hạn.

“Ý chí là ngọn lửa.
Nhưng sinh lý vận động mới là động cơ.”
Và bạn cần cả hai để về đích – an toàn và tự hào.

HÃY GHÉ THĂM BLOGS CỦA FITZONE ĐỂ ĐỌC NHỮNG BÀI VIẾT MỚI NHẤT NHÉ

Coach Phạm Thúy Vi

Gặp Gỡ Đội Ngũ Chuyên Gia Của Fitzone – Bí Quyết Của Động Lực Và Ý Chí

Trong hành trình luyện tập và chinh phục những giới hạn của bản thân, ai cũng cần có người dẫn dắt, khơi nguồn cảm hứng và truyền động lực. Hôm nay, chúng ta sẽ cùng gặp gỡ đội ngũ chuyên gia của Fitzone và tìm hiểu về những cá nhân xuất sắc đứng sau các thành công của phòng tập. Nổi bật trong đội ngũ là Điều Xuân Trung và Phạm Thúy Vi – hai cái tên đầy cảm hứng và cống hiến cho sự phát triển thể hình và sức khỏe của cộng đồng. Điều Xuân Trung – Người tiên phong ứng dụng công nghệ vào thể thao HLV Phạm Thúy Vi – Tinh thần tận tâm và thành tích đáng tự hào   Phạm Thúy Vi là một trong những chuyên gia có nền tảng thể thao vững chắc và thành tích đáng nể trong lĩnh vực huấn luyện Triathlon và thể thao sức bền. Là một kiện tướng quốc gia từ năm 1996-2001, HLV Phạm Thúy Vi đã sớm khẳng định tài năng của mình trong làng thể thao Việt Nam. Chị tiếp tục phát triển sự nghiệp với vai trò huấn luyện viên đội tuyển TP.HCM từ năm

Phương pháp phục hồi chức năng hiệu quả sau tai biến

Một nghiên cứu của Hiệp hội Đột quỵ Hoa Kỳ (ASA) cho thấy, khoảng 70% bệnh nhân sau tai biến có thể phục hồi một phần hoặc hoàn toàn nếu được can thiệp sớm và áp dụng phương pháp phục hồi chức năng phù hợp. Điều này cho thấy, dù tai biến để lại nhiều di chứng nặng nề, nhưng với sự kiên trì tập luyện và sự hỗ trợ từ các liệu pháp hiện đại, người bệnh vẫn có cơ hội lấy lại khả năng vận động và cải thiện chất lượng cuộc sống. Tai biến mạch máu não (đột quỵ) là gì? Tai biến mạch máu não (đột quỵ não) là một trong những căn bệnh nguy hiểm và có thể dẫn đến những di chứng nghiêm trọng. Đây là tình trạng máu và oxy không được cung cấp đầy đủ cho não, gây tổn thương các tế bào não trong một thời gian ngắn. Các triệu chứng thường gặp của tai biến bao gồm liệt nửa người, khó nói, mất trí nhớ, hoặc thậm chí tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời. Việc nhận diện dấu hiệu tai biến sớm và sơ cứu đúng cách

Cryotherapy là gì ? Liệu pháp áp lạnh toàn thân có thật sự hiệu quả?

Cryotherapy là gì ? Một chút tìm hiểu về phương pháp áp lạnh toàn thân Nhiệt độ có thể ảnh hưởng mạnh mẽ đến cơ thể con người. Một nghiên cứu đăng trên Journal of Sports Science & Medicine chỉ ra rằng tiếp xúc với nhiệt độ cực thấp có thể kích hoạt các cơ chế sinh học giúp giảm viêm, tăng cường tuần hoàn máu và thúc đẩy phục hồi cơ bắp. Đây chính là nền tảng cho sự ra đời của Cryotherapy – phương pháp áp lạnh toàn thân đang được ứng dụng rộng rãi trong thể thao, y học và làm đẹp. Cryotherapy không chỉ đơn thuần là một liệu pháp giảm đau mà còn được nghiên cứu để cải thiện sức khỏe hiệu quả, tăng cường miễn dịch và hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý khác nhau. Việc kiểm soát nhiệt độ và thời gian tiếp xúc giúp cơ thể không bị tổn thương do lạnh nhưng vẫn tận dụng tối đa lợi ích sinh học mà liệu pháp này mang lại. Cryotherapy đã ra đời thế nào ? Liệu pháp áp lạnh không phải là phát minh hiện đại. Người Hy Lạp cổ đại

Thoái hóa đốt sống cổ: Nguy cơ tiềm ẩn từ thói quen sinh hoạt sai lệch

Thoái hóa đốt sống cổ là gì? Thoái hóa đốt sống cổ là một bệnh lý xảy ra do tình trạng các đốt sống ở vùng cổ bị thoái hóa, tức là các cấu trúc trong đốt sống như sụn khớp, đĩa đệm và các dây chằng bị tổn thương hoặc suy yếu theo thời gian. Điều này dẫn đến sự lưu thông của mạch máu và dây thần kinh bị ảnh hưởng, hình thành nên bệnh thoái hóa đốt sống cổ. Nguyên nhân thoái hóa đốt sống cổ và những thói quen sinh hoạt sai lệch? Có nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh thoái hóa đốt sống cổ, trong đó có những nguy cơ chính bao gồm:  Tuổi tác: Khi cơ thể lão hóa, các mô liên kết như sụn khớp và đĩa đệm mất dần tính linh hoạt. Đĩa đệm có chứa lượng lớn nước nhưng khi về già, lượng nước trong địa đệm giảm làm cho  Chấn thương: Những người đã từng có các chấn thương vùng cổ do tai nạn , lao động hoặc vận động sai cách có thể làm tổn thương đốt sống cổ mà không chữa trị dứt điểm có thể gây thoái

Liên hệ